Nhà thông minh là gì?

Trong những năm gần đây, bắt đầu rộ lên phong trào làm nhà thông minh (smart home), không chỉ ngoài nước mà trong nước cũng rầm rộ hẳn lên, nhà nhà làm nhà thông minh, người người đua nhau làm nhà thông minh, rất nhiều thiết bị thông minh ra đời giúp cho người dùng dễ dàng tiếp cận và dễ dàng có được một ngôi nhà thông minh cho riêng mình.

Nhà thông minh là gì?

Nhà thông minh (du nhập hầu hết từ nước ngoài, tạm dịch là smart home, home automation, intelligent home) là một mô hình nhà mới khác với kiểu truyền thống, thay vì chỉ xây dựng lên, gắn đèn, điện, quạt, máy lạnh, tivi, tủ lạnh.. thì nhà thông minh được thay thế bằng các thiết bị hiện đại hơn, có khả năng điều khiển từ xa, có khả năng nhận biết con người, chuyển động, ánh sáng, nhiệt độ, xem thêm tại Wiki nhé..

Nhà thông minh là gì

Ví dụ như trong nhà thông minh cơ bản nhất là các công tắc điện thông minh, có thể bật tắt từ xa bằng điện thoại từ xa, hay máy lạnh, tivi, loa thông minh có thể điều khiển bằng khẩu lệnh (điều khiển thông qua giọng nói)

Cao cấp hơn, nhà thông minh còn có thể hoạt động theo ngữ cảnh, ví dụ tự động bật đèn lúc 5 giờ chiều, từ tắt đèn trong phòng nếu thấy trong phòng không có người để tiết kiệm điện, hoặc tự điều chỉnh nhiệt độ máy lạnh nếu thấy nhiệt độ ngoài trời hạ thấp làm nhiệt độ trong nhà hạ thấp theo giúp cho không khí luôn thoải mái và tính toán lượng điện tiêu thụ để cân đối vào cuối tháng

Nhưng điểm đặc trưng nhất của nhà thông minh phải nói đến hệ thống điều khiển, chỉ cần 1 màn hình là có thể điều khiển tắt mở từ xa, xem trạng thái thiết bị, xem tình trạng pin, năng lượng, hay còn có thể nhận biết gia chủ đi vắng hay đang về gần tới nhà, từ đó đưa ra một hành động phù hợp, ví dụ: thấy gia chủ về gần tới cửa thì tự động bật đèn, thấy chủ đã đi vào nhà thì bật quạt hoặc máy lạnh, tự động mở máy nước nóng để sinh hoạt…

Tính năng nhà thông minh

Tính năng chính của nhà thông minh nếu biết áp dụng thì không có giới hạn, nó lệ thuộc vào bao nhiêu thiết bị thông minh mà bạn có thể trang bị cho căn nhà của mình, bên dưới là những tính năng cơ bản nhất:

• Bật đèn từ xa
• Bật máy lạnh hay quạt từ xa qua ứng dụng hoặc hệ thống
• Bật máy đun nước nóng
• Tự động kéo rèm cửa
• Bật tivi từ xa không cần remote

Tính năng của nhà thông minh

Ngoài ra, còn có những tính năng nâng cao hơn, giúp cho ngôi nhà trở nên thông minh hơn một chút:

• Bật các thiết bị thông qua điều khiển giọng nói
• Tích hợp trợ lý để kiểm tra dữ liệu internet
• Tương tác thông qua các cảm biến như nhiệt độ, ánh sáng, cảm biến chuyển động
• Tự động chạy hành động thông qua ngữ cảnh như đến tối tự bật đèn
• Phát hiện chuyển động thì bật đèn, nhạc, tivi, máy lạnh

Trong trường hợp đặc biệt, nếu đầy đủ trang thiết bị, nhà thông minh còn thể hiện khả năng thông minh vượt trội với các tính năng như:

• Tự điều chỉnh nhiệt độ thông qua máy lạnh
• Phát hiện chủ nhân thức dậy buổi sáng thì bật nhạc, đọc tin tức, đọc lịch làm việc trong ngày
• Thấy khách đến nhà party thì tự chuyển sang chế độ party, lên nhạc, lên đèn, kéo rèm…
• Phát hiện trộm vô nhà thì khoá tất cả cửa (trừ cửa chính), rồi hú còi đồng thời gọi điện police luôn 😉
• Chủ nhân hỏi, trả lời, đúng thì ghi nhận lại, sai thì tìm câu hỏi khác để người khác hỏi câu đó thì trả lời câu đúng với công nghệ trí tuệ thông minh (Ai)
• Và còn rất nhiều tính năng mà gia chủ có thể tự sáng tạo, dường như không có giới hạn, mình nghĩ còn có thể mang đồ đi theo chủ, hỗ trợ làm việc hay gõ máy tính giúp luôn nếu có một cánh tay robot chẳng hạn…

Xây nhà thông minh nên chuẩn bị gì trước

Xây nhà thông minh thì cơ bản không cần chuẩn bị gì nhiều, nếu bạn mới chơi lần đầu thì cứ thế xây nhà đi, sau đó mua đồ từng món để tiết kiệm chi phí cũng được vì đồ thông minh thì đủ kiểu đủ giá, có khi chỉ cần vài triệu, nhưng có khi cũng cần tới vài trăm triệu tuỳ nhà, tuỳ yêu cầu và độ sáng tạo.

Nhưng nếu bạn đã biết về nhà thông minh, và muốn làm bài bản đạt tiêu chuẩn luôn, thì bên dưới là những thứ bạn nên chuẩn bị (cái này mình đúc kết từ căn nhà đầu tiên, xây xong thì cũng vỡ lẽ nhiều cái)

• 1 cái máy tính dùng để cài hệ thống Home Assistant, đừng đổ xô theo mọi người xài Raspberry nhé, tuy nó ok nhưng nếu lâu dài nhà bạn cần nhiều thiết bị thì nó không tải nổi đâu, tốt nhất là một cái intel NUC 8GB Ram, core i5 và ổ SSD chẳng hạn, chỉ cần cân nhắc điện xài cho máy tính là ok
• Tiếp theo là một đường truyền internet khoẻ, bạn cứ xem mỗi thiết bị IOT (nhà thông minh) là một thiết bị kết nối vào đường truyền wifi, khi càng nhiều thiết bị thì router sẽ càng phải gồng sức tải, chính vì thế nếu nhà bạn có vài chục thiết bị kết nối internet thì chả mấy chốc cái đường truyền nó sẽ bị treo do router hoạt động hết công suất, theo kinh nghiệm thì mình xài khoảng 55 thiết bị thì mình dùng gói 150mps của viettel chạy khá ổn định, nhưng với router nhà mạng cho thì cũng ko ổn, mình phải xài router riêng hoặc chơi wifi mesh mới chịu tải nổi, giải pháp rẻ nhất là mình mua cái router xiaomi pro, chịu tải kinh khủng luôn mà giá chỉ tầm 1t5 thôi
• Một điểm đặc biệt lưu ý dành cho các bạn làm nhà thông minh cho căn hộ chung cư, đó là khi đi dây điện cho ngôi nhà, bạn nhất thiết phải kêu nhà thầu đi dây N nhé (nước ngoài nó gọi là dây Neutral, hay còn gọi là dây nguội, dây mát..) vì sao thế, vì đa số các thiết bị thông minh đều bắt buộc phải có dây N này, vẫn có giải pháp thiết bị không cần dây N, nhưng để mình lấy 1 ví dụ đối với công tắc Xiaomi, nếu bạn mua bản 1 nút nhấn có dây N thì chi phí mỗi cái chỉ tầm 450.000Đ, nhưng nếu nhà bạn không có dây N mà bạn phải mua công tắc Xiaomi không dây N, thì cái 1 nút đó giá của nó là 850.000Đ nhé, và trong nước rất ít người bán, hầu hết phải mua nước ngoài ship về 

Ở Việt Nam công ty nào làm nhà thông minh

Mình cũng không rành về vấn đề này, vì nó khá nhạy cảm các bạn ạ, mình chỉ đóng vai trò là người dùng bình thường, tìm kiếm trên internet thì ra được một số doanh nghiệp tại Việt Nam tiên phong trong lĩnh vực này như BKAV của anh Quảng, ANVGroup, HomeMatic… mình có tham khảo thử chi phí cho một căn chung cư tầm 2 phòng ngủ thì chi phí tầm 150-300 triệu, cũng tương đối là đắt đỏ, nhưng một điểm không thích là họ vẫn lấy dữ liệu của mình đưa vào máy chủ của họ.

Mình thì thích tất cả phải trong tầm kiểm soát, nhất là căn nhà thân yêu của mình, thông minh cỡ nào thì cũng chỉ loanh quanh trong nhà thôi, không được đưa dữ liệu ra ngoài, các bạn thử tưởng tượng xem là mình gắn 3 cái camera trong nhà, quay 24/24, thử tưởng tượng xem nếu dữ liệu camera bay ra ngoài, thì chuyện đời tư của các bạn giống như là đưa lên youtube vậy, thú vị lắm đếy

Ngay cả thiết bị Xiaomi, khi cài đặt xong hết, mình cũng vào router khoá không cho kết nối ra internet, chỉ điều khiển thông qua sóng Zigbee là ổn, khỏi cần xài ứng dụng Mi Home luôn vì Home Assistant dư sức làm nhiều điều thú vị hơn, mình sẽ có một bài viết chi tiết về tính bảo mật cho nhà thông minh, các bạn nhớ đón xem nhé 

Nên làm nhà thông minh tự làm hay thuê đơn vị thi công

Cái này thì tuỳ vào sự lựa chọn của mỗi người, nó cũng ảnh hưởng đến chi phí tuỳ theo sự lựa chọn của bạn. Nếu tiền không là vấn đề lớn, hay bạn chỉ quan tâm có một cái nhà có thể phục vụ bạn, thì việc lựa chọn một đơn vị thi công thực hiện cho bạn là hoàn toàn hợp lý

Mặt khác, nếu bạn có kiến thức kha khá về kỹ thuật, có sự đam mê tìm tòi học hỏi, có thời gian và hơn hết, bạn muốn làm chủ công nghệ bạn tạo ra, và bạn muốn tối ưu chi phí theo ý muốn, thì bạn nên chọn tự xây dựng ngôi nhà thông minh cho mình, cũng không quá khó đâu, bạn có thể tham khảo 1 bài viết của mình ở đây

Ngân sách để tự làm nhà thông minh khoảng bao nhiêu

Ngân sách thì không có cụ thể và không có giới hạn, nó tuỳ thuộc vào hệ thống của bạn đầu tư lớn cỡ nào, cũng như quy mô căn nhà của bạn. 

Sau khi thực hiện cho một số dự án, thì theo mình bạn nên ước tính ngân sách như sau:

• Nếu chỉ làm thử chơi chơi cho biết thế nào là nhà thông minh, bạn chỉ cần bỏ ra tầm 1 triệu là cũng ổn nha, bao gồm 1 bộ thiết bị thông minh của Xiaomi giá 1 triệu đồng, cài đặt thiết lập và dùng điện thoại cài đặt App Mi Home, thế là cũng tận hưởng được cho khoảng 6 thiết bị rồi còn gì
• Nếu làm nghiêm túc, bạn nên ước tính tối thiểu khoảng 5 triệu đồng là có hệ thống cơ bản (1 raspberry + 2 bộ kit xiaomi + 3 công tắc điện)

Có thể bạn vẫn chưa hình dung ra được đúng không vì còn khá mơ hồ, sắp tới mình sẽ tạo một khu vực mang tên thiết bị và nhà thông minh, trong đó bạn có thể xem quy mô từng căn nhà tương ứng với nhà mình, ngữ cảnh và thiết bị cần mua, lúc đó bạn sẽ có thể nắm rõ hơn rất nhiều

Còn bây giờ khi mới bắt đầu làm quen, bỏ ra 1 vài triệu đồng nghiên cứu xem như là đi học thì hợp lý hơn nhé, nếu bạn cần hỗ trợ, có thể bình luận bên dưới nha.